Bugün, 20 Mayıs 2024 Pazartesi
Bulaşıcı olmayan hastalıklara ilişkin başlıca risk faktörlerinin (tütün kullanımı, fiziksel hareketsizlik, sağlıksız beslenme ve zararlı alkol kullanımı) azaltılması, Dünya Sağlık Örgütü'nün Bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanan ölümleri önlemeye yönelik çalışmasının odak noktasıdır.
Başta kalp ve akciğer hastalıkları, kanserler ve diyabet olmak üzere bulaşıcı olmayan hastalıklar, yılda tahmini 41 milyon ölümle dünyanın en büyük ölüm sebepleri arasında gösterilmektedir. Bu ölümlerin 17 milyonu erken (70 yaş altı) ölümler olarak belirtilmektedir.
Obezite ve aşırı kiloluluk ile yakından ilişkilendirilen kardiyovasküler hastalıklar (hipertansiyon, inme), diyabet, bazı kanserler ve solunum hastalıkları (KOAH) gibi büyük ölçüde önlenebilir kronik hastalıklar hızlı küreselleşme ve kentleşmenin etkisiyle, artık dünya çapında ölüm ve sakatlığın başlıca nedenleri arasında gösterilmektedir.
Düzenli fiziksel aktivite ile; kan basıncını azaltmak, HDL seviyesini arttırmak mümkündür. Fiziksel aktivite kilo kontrolü için de anahtar role sahiptir.
Günlük yaşam içinde, iskelet kasları kullanılarak yapılan ve enerji harcamasını gerektiren her hareket, fiziksel aktivite olarak tanımlanır. Oyun oynamak, ev işleri, bahçe işleri, yürümek, merdiven inip çıkmak, yemek yemek, banyo yapmak gibi günlük yaşamımızı sürdürmek için yapılan etkinliklerin yanı sıra, egzersiz ve spor da fiziksel aktivitedir. Fiziksel aktivitenin beden sağlığımız üzerine etkileri olduğu gibi ruh sağlığımız, sosyal gelişimimiz ve hatta yaşlılık üzerine de etkileri vardır.
v Orta şiddetli aktiviteler sırasında kişi konuşabilir fakat şarkı söyleyemez. Hızlı yürümek, düşük tempolu koşular, dans etmek, ip atlamak, yüzmek, masa tenisi oynamak, yavaş tempoda bisiklet sürmek vb. orta şiddetli aktivite örnekleridir.
v Yüksek şiddetli aktiviteler sırasında kişi, aktivite sırasında nefesi kesilmeden birkaç kelimeden fazlasını konuşamaz (tempolu koşu, basketbol, futbol, voleybol, hentbol ve tenis oynamak, step-aerobik derslerine katılmak, tempolu dans etmek vb.).
Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için haftada 150 dakikalık (haftanın 5 günü 30 dakikalık) orta şiddette bir egzersiz yetişkinler açısından yeterlidir. 5-18 yaş arasındaki çocuk ve ergenler için ise, günde 60 dakika, orta şiddetliden yüksek şiddetli aktivitelere doğru şiddeti değişen aktiviteler önerilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), her yıl 10 Mayıs’ı küresel bir girişim olarak “Sağlık için Hareket Et Günü” olarak belirlemiştir. Ülkemizde de 10 Mayıs Sağlık İçin Hareket Et Günü, her yıl Bakanlığımızın koordinasyonunda diğer paydaş kurum, kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri ile birlikte toplum bilincini ve farkındalığını arttırmak amacı ile çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.
