sevgili okuyucularımız bu hafta geneli ilgilendiren farklı bir konuyu
sizlerle paylaşmak istiyorum.
Çocuk ve aile yardımında sigorta primi ve gelir vergisi istisnaları

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun
80/1-b bendinde, Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek
yemek, çocuk ve aile zamlarının prime esas kazanca tabi tutulmayacağı
öngörülmüştür.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 97. maddesinin 7. fıkrasında
ise 5510/4-a kapsamındaki sigortalılara;

Çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerin, en fazla iki çocuk için
çocuk başına aylık asgari ücretin %2'si oranındaki tutarının,

Aile zammı adı altında yapılan ödemelerin, aylık asgari ücretin %10'u
oranındaki tutarının

prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacağı açıklanmıştır.

Bu bağlamda; 1/1/2025 ila 31/12/2025 tarihleri arasında 5510/4-a
kapsamında çalışanlara ödenen;

-Çocuk zammı (yardımı) adı altında yapılan ödemelerin: 26.005,50 TL x
% 2 = 520,11 TL (aylık) tutarındaki kısmı (en fazla iki çocuğa kadar),

-Aile zammı (yardımı) adı altında yapılan ödemelerin ise 26.005,50 TL
x %10 =2.600,55 TL (aylık) tutarındaki kısmı

prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Çocuk yardımı altında yapılan ödemelerin yukarıda belirtilen kısmının
prime esas kazançtan istisna tutulabilmesi için çocuğun;

Sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olmaması,

Kendi sigortalılığından dolayı gelir veya aylık almıyor olmaması,

18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 3308 sayılı Kanunda belirtilen
aday çırak, çırak ya da işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20
yaşını, yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış veya
yaşına bakılmaksızın 5510 sayılı Kanuna göre malûl olması

Evli olmaması

Gerekiyor.

Aile yardımı altında yapılan ödemelerin prime esas kazançtan istisna
tutulabilmesi için ise sigortalının eşinin 5510 sayılı Kanuna tabi
zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmaması ve Kurumdan
gelir veya aylık almaması gerekiyor.

Gelir vergisi ve damga vergisi yönünden

Çalışanlara çocuk yardımı adı altına yapılan ödemelerden, çocuk sayısı
sınırlaması olmaksızın her bir çocuk için Devletçe verilen miktarı
aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Bu miktarı aşan
kısım ise gelir vergisine tabidir.

Çocuk yardımı adı altında yapılan ödemelerden gelir vergisinden
istisna tutulacak kısım, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 202.
maddesine göre devlet memurlarına verilen çocuk yardımının tutarı
kadardır.

Dolayısıyla işçiye çocuk yardımı adı altında yapılan ödemelerden;

0-6 yaş (72. Ay da dahil) arasındaki çocuklar için 500 gösterge
rakamının memur aylık katsayısı ile çarpılması sonucu bulunacak kısmı
(1/7/2025 la 31/12/202 tarihleri arasında 585,11 TL)

6 yaş üzeri çocuklar için 250 gösterge rakamının memur aylık katsayısı
ile çarpılması sonucu bulunacak kısmı (1/7/2025 la 31/12/2025
tarihleri arasında 292,55 TL)

Gelir vergisinden istisnadır.

657 sayılı Kanunun “Çocuk için aile yardımı ödeneği verilmeyecek
haller” başlıklı 206. maddesinde sayılan ve aşağıda belirtilen
çocuklar için ödenen çocuk yardımları ise gelir vergi istisnasına tabi
tutulmadığından tamamı gelir vergisine konu edilecektir.

Evlenen çocuklar

25 yaşını dolduran çocuklar (25 yaşını bitirdiği halde evlenmemiş kız
çocukları ile çalışamayacak derecede malullükleri resmi sağlık kurulu
raporuyla tespit edilenler için süresiz olarak ödeneğin verilmesine
devam olunur.)

Kendileri hesabına ticaret yapan veya gerçek veya tüzel kişiler
yanında her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışan çocuklar
(Öğrenim yapmakta iken tatil devresinde çalışanlar hariç),

Burs alan veya Devletçe okutulan çocuklar.

Ayrıca damga vergisi açısından herhangi bir istisna bulunmadığından
çocuk yardımının tamamından damga vergisi kesilecektir.

Aile yadımı adı altında yapılan ödemeler noktasında ise gerek gelir
vergisi yönünden gerekse damga vergisi yönünden herhangi bir istisnai
düzenleme bulunmadığından tamamından gelir vergisi ve damga kesintisi
yapılacaktır.

Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamına giren kurumlarda çalışanlara
yapılan sosyal yardımlar

Özel sektör işverenlerince çalışanlara aile yardımı ve çocuk yardımı
adı altına ödeme yapılması işverenlerin inisiyatifi dahilinde olmasına
rağmen, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamına giren
kurumlarda çalışan öğretmen ve diğer personele bu ödemelerin yapılması
zorunlu tutulmuştur.

Anılan Kanunun 8. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Sosyal yardım
kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmî okul öğretmen ve
personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve
personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir
vergisi kesilmez.” hükmü doğrultusunda, Özel Öğretim Kurumları Kanunu
kapsamına giren kurumlarda çalışan öğretmen ve personele yapılan aile
ve çocuk yardımları sosyal yardım kapsamında bir ödeme olması
nedeniyle, tutarına bakılmaksızın gelir vergisinden istisna tutulmuş
olup, yalnızca damga vergisi kesilecektir.

Sosyal güvenlik mevzuatında ise özel eğitim kurumlarına münhasır
istisnai bir düzenleme bulunmadığından, çocuk yardımı adı altında
yapılan ödemelerin, en fazla iki çocuk için çocuk başına aylık asgari
ücretin %2'si oranındaki kısmı, aile yardımı adı altında yapılan
ödemelerin ise aylık asgari ücretin %10'u oranındaki kısmı prime esas
kazançtan istisna tutulacaktır.

    Sevgili okuyucularımız Aksaray daki emeklilik ofisimizde çalışma
hayatı ile ilgili konular yanında yurtdışında çalışan
vatandaşlarımızın Türkiye den de emeklilik konusunda  yardımcı
olmaktayız.İrtibat tel. 0 532 541 02 70
    Gelecek hafta yeni koulrda buluşmak üzere hoşça kalın efendim.