Sevgil okuyucularımız her hafta bu köşemizde çalışma hayatımızla
ilgili işçi ve işverenleri ilgilendiren konuları ve geneli
ilgilendiren soruları sizlerle paylaşmaya devam ediyoruz. Bu hafta da
yine geneli ilgilendiren 2 farklı sorunun cevabını vermeye
çalışacağız.
İlk sorumuz Yarım çalışma ödeneği alanların Şubat ayı SGK
bildirimleri ile ilgili ve şöyle;'
'Yarım çalışma ödeneği alan bir işçimiz için Şubat ayı SGK gün
sayısını 14 gün mü, 15 gün mü bildirmeliyiz? Ahmet C.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 74/2. fıkrasına göre doğum sonrası analık
hâli izninin bitiminden itibaren çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın
işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek
işçilere istekleri hâlinde;
Birinci doğumda 60 gün,
İkinci doğumda 120 gün,
Sonraki doğumlarda 180 gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı
kadar ücretsiz izin verilmektedir.
Ayrıca çoğul doğum hâlinde bu sürelere 30 gün eklenmekte, çocuğun
engelli doğması hâlinde bu süre 360 gün olarak uygulanmaktadır.
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen Ek 5. madde ile de
doğum veya evlat edinme sonrasında işçiye ücretsiz izinli olduğu bu
süreler zarfında İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmak üzere İŞKUR
tarafından günlük brüt asgari ücret kadar yarım çalışma ödeneği
verilmekte, ayrıca yarım çalışma ödeneği ödenen süreler için prime
esas kazanç altı sınırı üzerinden genel sağlık sigortası primi ile
malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenmektedir.
Yarım çalışma ödeneği gün sayısı nasıl hesaplanacak?
Doğum Ve Evlat Edinme Sonrası Yarım Çalışma Ödeneğine İlişkin Usul Ve
Esaslara göre;
Yarım çalışmanın başladığı ve bittiği aylarda yarım çalışma ödeneği
verilecek gün sayısı parmak hesabı yapılarak, ara aylar 30 gün
üzerinden değerlendirilir.
Yarım çalışma ödeneği süresi aylık olarak 15 günü geçmemek üzere
işveren tarafından bildirilen ilgili aya ilişkin muhtasar ve prim
hizmet beyannamesinde yer alan bilgilere göre hesaplanır.
Gün sayısının kesirli bulunması halinde tama iblağ edilen kısım
işveren tarafından, diğer kısmı İŞKUR tarafından ödenir.
Yarım çalışma ödeneğinin verildiği ara aylarda Şubat ayı 30 gün olarak
değerlendirilmektedir.
Haliyle Şubat ayının ara ay olduğu durumlarda yarım çalışma ödeneğinin
gösterildiği ödeme planında Şubat ayı için 15 günlük yarım çalışma
ödeneği belirlenmektedir. Ancak çalışan adına ödeme planında
gösterilen 15 gün üzerinden yarım çalışma ödeneği verilebilmesi için
işvereni tarafından muhtasar ve prim hizmet beyannamesiyle 15 gün SGK
bildirimi yapılması ve eksik gün nedeninin 23- Yarım Çalışma Ödeneği
seçilmesi icap etmektedir.
Bu noktada 28 gün çeken Şubat ayının ara ay olması ve yarım çalışma
ödeneğine başvurmuş işçinin;
Aylık ücret karşılığı çalışıyor olması halinde Şubat ayının 30 gün
kabul edilip 15 günlük ücretinin ödenmesi ve 15 günlük SGK
bildiriminin yapılması
Günlük ücret karşılığı çalışıyor olması halinde 14 günlük ücretinin
ödenip 15 günlük SGK bildirimi yapılması, ayrıca 14 günlük brüt
ücretinin 15 günlük brüt asgari ücretin altında kalması halinde, 15
günlük brüt asgari ücrete tamamlanan kazanca isabet eden sigorta
primlerinin işveren hissesine isabet eden kısmıyla birlikte sigortalı
hissesine isabet eden kısmının da işverence ödenmesi
Gerekiyor.
Aksi halde yarım çalışma ödeneği verilen ve ara ay olan Şubat ayına
ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde işçi adına 14 prim günü
bildirim yapıldığı takdirde, hem işveren tarafından 1 günlük eksik
bildirim yapılmış ve aylık ücret karşılığı çalışıyor ise 1 günlük
eksik ücret ödenmiş olacak, hem de İŞKUR tarafından yarım çalışma
ödeneği 1 gün eksik ödenip SGK prim gün sayısı da 1 gün eksik
bildirilmiş olacaktır. Başka bir anlatımla işçinin toplam da 2 günlük
SGK prim günü ve 2 günlük ücret kaybı ortaya çıkacaktır.
İŞE İADESİNE KARAR VERİLEN İŞÇİNİN EMEKLİYE AYRILMIŞ OLMASI
İkinci sorumuz da şöyle;''İşe iade davasını kazanan bir işçimiz
fesih sonrası 4. Ayda emekliye ayrılmış. SGK bildirimini nasıl
yapacağız? Ömer Y.''
İşe iadesine karar verilen işçinin boşta geçen dört aylık süre içinde
emekliye ayrılmış olması halinde, özel sektöre ait bir işyerinde
çalışıyorsa aylık bağlanmasına ilişkin talep tarihinin bir gün
öncesine kadar tüm sigorta kollarına, aylık bağlanması talep
tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primine tabi tutulması
gerekiyor.
Bu durumda,
Tüm sigorta kollarına tabi tutulan sürenin son günü itibariyle işten
ayrılış bildirgesi,
SGDP’ye tabi olunan sürenin başlangıç tarihi itibariyle işe giriş bildirgesi,
Boşta geçen dört aylık sürenin son günü itibariyle işten ayrılış bildirgesi,
Sigortalının işe başlatılacak olması halinde yeni tarihli işe işe
giriş bildirgesinin işe başlatılmadan en az bir gün önce (inşaat,
balıkçılık ve tarım işyerlerinde en geç aynı gün içinde)
Verilmesi gerekiyor.
Ayrıca dört aylık süreye ilişkin geriye yönelik düzenlenecek olan
aylık prim ve hizmet belgelerinin;
Tahsis talep tarihinden bir gün öncesi süreye kadar olan kısmının 1
nolu belge türü seçilerek,
Tahsis talep tarihinden dört aylık sürenin son gününe kadar olan
kısmının ise 2 nolu belge seçilerek düzenlenmelidir.
Sevgili okuyucular, SGK işle ilgili sorunlarınız yanıda, yurt
dışında çalışan işçilerimizin borçlanma ve emeklilik işlerinde de
yardımcı olumaktayız.İrtibat telefon 0 532 541 02 70 gelecek hafta
yeni konularda buluşmak üzere hoşça kalın.